Nu de effecten van de klimaatverandering steeds duidelijker merkbaar worden, neemt ook de druk op bedrijven in de gezondheidssector om klimaatneutraal te worden toe. De CO2-voetafdruk van ziekenhuizen wordt niet in de laatste plaats vergroot door het hoge gebruik van wegwerpproducten bij langdurige opname waar infecties een rol spelen. Het gebruik van steriele eindfilters kan helpen om de gemiddelde opnameduur, en daarmee ook het materiaalverbruik per patiënt, te reduceren.
Enorme berg ziekenhuisafval
Per ziekenhuisbed ontstaat per dag ongeveer 6 kg afval1. Dit leidt tot een enorme afvalberg, zeker in Duitsland, dat over het grootste aantal ziekenhuisbedden van Europa beschikt en de op één na hoogste patiëntdichtheid heeft1. Het is veelzeggend dat de gezondheidssector in Duitsland op de vijfde plaats op de lijst van grootste afvalproducenten staat3.
De hoeveelheid afval die bij de zorg voor de patiënten ontstaat, laat zich echter niet zomaar verkleinen, want er zijn hygiënische en regulatoire redenen voor het gebruik van wegwerpartikelen. Daarbij komt dat het overgaan op recyclebare producten niet automatisch tot vermindering van de CO2-emissies leidt.
Infectiepreventie bespaart afval
In dit verband is het interessant dat een aanzienlijk deel van het ziekenhuisafval te herleiden is tot (vermijdbare) nosocomiale infecties, omdat die de opnameduur van een patiënt sterk beïnvloeden4. Uit studies blijkt dat de verblijfsduur in het ziekenhuis door een nosocomiale infectie gemiddeld met dertig dagen wordt verlengd5.
Het absolute aantal nosocomiale infecties bedraagt in Duitse ziekenhuizen 400.000 tot 600.000 gevallen per jaar. In de loop van een dergelijke infectiebehandeling wordt ongeveer 180 kg extra afval geproduceerd1. Zo gezien zijn nosocomiale infecties jaarlijks verantwoordelijk voor 72.000 tot 108.000 ton ziekenhuisafval. De hoeveelheid afval kan derhalve door afdoende maatregelen voor infectiepreventie met wel 32.400 ton worden gereduceerd.
Steriele filters verbazend klimaatvriendelijk
Natuurlijk laat ook de fabricage van steriele eindfilters een CO2-voetafdruk achter. Met een CO2-equivalent van 7,5 g per gebruiksdag (conform de ecologische weging in aansluiting op DIN EN ISO 14040 en DIN EN ISO 14044) is deze echter verbazend klein. Hij komt overeen met de CO2-voetafdruk van minder dan twee vingers van een medische wegwerphandschoen.
Wanneer de afvalproductie van een steriel eindfilter wordt vergeleken met de afvalberg die in een periode van dertig dagen door het voorkomen van een nosocomiale infectie zou worden bespaard, dan valt de balans overduidelijk één kant op: 18 g afval door gebruik van het filter tegenover 180 kg minder ziekenhuisafval.
Doel: besmettingspaden blootleggen
Er is geen eenduidig bewijs dat infectie-uitbraken door het gebruik van steriele eindfilters kunnen worden voorkomen (of bij besmetting van het leidingwater met facultatief pathogene bacteriën in hun ontstaan kunnen worden tegenhouden). Nog belangrijker is echter dat de vraag wordt opgehelderd of steriele eindfilters ook de verspreiding tegengaan en daarmee tot duurzame besparingen op het gebied van CO2-emissies leiden.
Daarom gaat i3 Membrane zich samen met Duitse en Amerikaanse universiteitsklinieken wijden aan onderzoek naar besmettingspaden. Pas wanneer exact bekend is op welke plaats ziektekiemen worden overgedragen, kunnen effectieve maatregelen ter vermindering van de verspreiding worden genomen. Met deze kennis wordt het mogelijk om gefundeerde uitspraken te doen over het potentieel van steriele eindfilters bij de verbetering van de klimaatbalans van ziekenhuizen.